کاربرد روش تحلیل گفتمان در علوم رفتاری

نویسندگان

دکتر سید وحید عقیلی

امیر لطفی حقیقت

چکیده

در طول سال های اخیر استفاده از روش تحلیل گفتمان در میان تحقیقات مربوط بهحوزه های مختلف علوم رفتاری رو به فزونی نهاده است . تحلیل گفتمان روشی است، برایدریافت معنای نهفته در داده ها و تحلیل آن ها؛ در این روش، به جای مشاهده مستقیم داده هاو کنش های افراد، معنا مورد استفاده قرار می گیرد؛ و بجای استفاده از پرسشنامه و مصاحبه( و سایر ابزار جمع آوری اطلاعات ) ، گفتار و نوشتار پدید آورده شده و پیام هایی که موردتعامل قرار می گیرند، مورد توجه و دسته بندی و تفسیر و تحلیل قرار می گیرند . تحلیلگفتمان به مطالعه و تحلیل اسناد و متون شفاهی و مکتوب مانند مصاحبه های روانی،آزمون ها، دفاتر و یادداشت های شخصی، مقالات، سخنرانی ها، نقاشی ها، قوانین، کتب،فیلم ها، صورت جلسات، نامه های شخصی و ... می پردازد . این روش روشی مابعد تحقق،غیرمداخله گر و غیرواکنشی است و از آن جا که اسناد مورد مطالعه و تحلیل، پیش تر ثبت وضبط می شوند، پژوهشگر در جهت دهی و و نحوه تدوین آن دخالتی ندارد . در این نوشتار،مولفه های روش تحلیل گفتمان، چگونگی مقوله بندی و ضوابط آن، واحدهای تجزیه وتحلیل و در نهایت مهم ترین محاسن و معایب این روش در جریان پژوهش های رفتاری وروانشناختی مورد بررسی و واکاوی قرار می گیرد .

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد کتاب کاربرد پیکره در تحلیل گفتمان

چکیده کاربرد پیکره در تحلیل گفتمان نوشتۀ پاول بیکر (2006) توسط انتشارات کانتینیوم (لندن و نیویورک) در 207 صفحه منتشر شده است. کتاب بر دو موضوع اصلی و ایجاد ارتباط بین آن‌ها متمرکز است: تحلیل گفتمان و زبان­شناسی پیکره­ای. تحلیل گفتمان که ماهیتی میان­رشته­ای دارد، در سال­های اخیر مورد توجه بسیاری از زبان­شناسان به‌ویژه پژوهشگران علاقه­مند به مباحث جامعه­شناسی زبان بوده است. پیکره زبانی مجموعه­ای...

متن کامل

تحلیل گفتمان به‌مثابۀ روش

چکیده تحلیل گفتمان از جمله روش‌هایی است که برای دست‌یابی به سطحی از داده‌ها و اطلاعات می‌تواند استفاده شود. این روش تفسیری است و انجام آن تابع ویژگی‌ها و مشخصه‌هایی است. تحلیل گفتمان به نوعی جزو روش‌های کیفی محسوب می‌شود که درک و استنباط استفاده‌کنندۀ آن در میزان ارائه و نوع داده‌ها و اطلاعات مرتبط با موضوع مورد مطالعه اهمیت دارد. در این مقاله، ابعاد و مشخصه‌های تحلیل گفتمانی، به‌منزلۀ روش، در ...

متن کامل

کاربرد روش دلفی در تحقیقات علوم رفتاری و پزشکی: مروری بر مزایا، تنگناها و روش‌شناسی

دلفی روشی برای پیش‌بینی، تصمیم‌گیری و تولید دانش تخصصی حاصل از اجماع متخصصان است. اگر چه این روش در ابتدا بر اساس حدس و قضاوت کارشناسان و به منظور بررسی علمی نظرات کارشناسان نظامی مطرح گردید، اما با رعایت اسلوب و قواعد علمی، به‌تدریج وارد حوزۀ روش‌شناسی علمی شد. در روش دلفی، متخصصان تلاش می‌کنند تا با استناد به نظرات شهودی و استفاده از روش‌های پرسشنامه‌ای، دادن بازخوردهای مکرر و حفظ اصل گمنامی،...

متن کامل

تأملی بر کاربرد روش تحلیل گفتمان در پژوهش‌های علم اطلاعات و دانش شناسی

هدف: مقاله حاضر به معرفی روش تحلیل گفتمان، اهداف و چگونگی کاربرد آن، به عنوان یکی از روش‌های تحقیق کیفی پرداخته و با توجه به اینکه روش تحلیل گفتمان، توانسته است در رشته‌های مختلف علوم انسانی و اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد، در مقاله حاضر به چگونگی کاربرد تحلیل گفتمان در پژوهش‌های کتابداری نیز پرداخته شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مروری بوده و با استفاده از بررسی متون مرتبط با موضوع مق...

متن کامل

کاربست روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف در رشته علوم سیاسی

یکی از روش‌های کیفی که اندیشمندان علوم سیاسی برای بررسی مفاهیم و تحول آن مورد توجه قرار می‌دهند، روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف است. پرسش اصلی این پژوهش، پرسش از چگونگی استفاده و کاربرد روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف در عرصه رشته علوم سیاسی است و اینکه چگونه و در چه ابعادی می‏توان از تحلیل گفتمان برای فهم و توضیح علوم سیاسی استفاده کرد؟ مدعا و مفروض این تحقیق آن است که امکان استفاده از دانش تحلیل گ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دانشنامه

ISSN 2251-6913

دوره 3

شماره 4 (78زمستان1389) 2010

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023